CHP’nin her ay düzenli olarak kamuoyu ile paylaştığı basın özgürlüğü raporlarının mayıs ayı bilançosuna ifade ve basın özgürlüğü alanındaki en büyük tehditlerden olan ‘erişim engellemeleri’ damgasını vurdu.
Tutuklu İBB Başkanı ve cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına erişim engellenirken, ayın son çalışma gününde Meclis’e sunulan 10. Yargı Paketi’nden de yine ‘sansür’ amaçlı erişim engellemelerini genişleten düzenlemeler çıktı.
Meclis’te görüşmeleri başlayacak yargı paketindeki erişim engellemelerine ilişkin düzenlemeye tepki gösteren CHP’li Utku Çakırözer, “Anayasa Mahkemesi AKP iktidarının erişim engelleme yetkisini hukuksuzca basın ve ifade özgürlüğünü ihlal ederek kullandığına hükmetti ve bazı maddeleri iptal etti. Şimdi getirilen paketten görüyoruz ki AKP AYM’nin iptal ettiği maddeleri dirilterek, daha ağır cezai yaptırımlarla Meclis’e geliyor! Yine sansürde ısrar ediyor! Çünkü içeride dışarıda çevirdikleri dolaplar, hukuksuzluklar bilinmesin istiyorlar. Bu yüzden yeni pakete aynı düzenlemeleri, hatta daha ağır cezalar ve yeni sansür yaptırımları ekleyerek koymuşlar. AKP yine Anayasayı, temel hak ve özgürlükleri yok sayıyor” dedi.
"AYM ‘İHLAL’ DİYOR, AKP SANSÜRDE ISRAR EDİYOR"
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, kamuoyu ile paylaştığı Mayıs ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nda erişim engellemelerindeki artışa dikkat çekerken AYM’nin iptal kararına rağmen Meclis’e getirilen ‘internette erişimin engellemesi’ düzenlemelerine tepki gösterdi.
Meclis’e gelen 10. Yargı Paketi infaz değişikliklerinin yanı sıra 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda da değişiklikler öngörüyor. Teklifle, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda, Kanun'un ‘kişilik haklarının ihlal edilmesi’ başlıklı 9. maddesini yeniden düzenliyor.
“HUKUKSUZCA ÇEVİRDİKLERİ DOLAPLARI GİZLEYECEKLER”
Düzenlemenin ifade ve basın özgürlüğü alanındaki ihlalleri ortadan kaldırmak yerine, sansürü daha da arttıracağına dikkat çeken Çakırözer, şunları söyledi:
“AKP AYM’nin verdiği ihlal kararlarını yok sayan, daha da ağır cezai yaptırımlar ekleyerek temel hak ve özgürlükleri tırpanlayan yeni bir sansür düzenlemesi ile Meclis’e geldi. Hem Anayasa’ya hem de AYM’nin verdiği ‘ihlal kararlarına’ açıkça aykırı, cezai yaptırımların daha da ağırlaştırıldığı bir düzenleme ile karşı karşıyayız. AYM'nin özellikle BTK Başkanı’na tanınan ‘içerik çıkarma yetkisinin yargı denetiminden yoksun olduğu, masumiyet karinesine aykırılık’ uyarıları hiçbir şekilde dikkate alınmamış. Daha önce olmayan ‘bant daraltma’ gibi yeni ağır yaptırımlar getirilmiş. Sulh ceza hakimliklerine başvuru ve itiraz mekanizmalarındaki yapısal sorunlara da hiçbir çözüm yok. Aksine cezai yaptırımların ağırlaştırıldığı, ihlallerin yargı tarafından değil, adeta idari düzeyde belirlenmeye devam ettiği yeni bir sansür düzenlemesi ile karşı karşıyayız. AKP zaten daha önce çıkardığı erişim engelleme yetkisi ile çoğunluğu ‘yolsuzluk, rüşvet, istismar, torpil’ iddialarını konu alan ve bilinmesinde kamu yararı bulunan on binlerce haber ve sosyal medya içeriğini erişime engelledi. AYM bu engellemelerin basın ve ifade özgürlüğüne aykırı, Anayasa ihlali olduğuna hükmederek kanunun bazı maddelerini iptal etti. Ama AKP aynı maddeleri dirilterek adeta ‘zombi maddeler’ olarak yeniden Meclis’e getiriyor. Çünkü içeride, dışarıda hukuku demokrasiyi yok sayarak çevirdikleri dolaplar bilinmesin istiyorlar. Bant daraltma, arama motorlarından isim çıkarma yaptırımı, BTK başkanına ‘içeriğin yayından çıkarılması’ yetkisiyle milyonların haber alma hakkını yok sayacak bu sansür düzenlemesine Meclis’te direneceğiz!”
GAZETECİLER 90 KEZ HAKİM KARŞISINDA
Çakırözer, AKP iktidarında ifade ve basın özgürlüğü ihlallerine her ay yenilerinin eklendiğini belirterek, mayıs ayı basın özgürlüğü bilançosunu şöyle sıraladı:
Gazeteciler mayıs ayında 90 kez hakim karşısına çıkarken; Furkan Karabay ve İlave TV sunucusu Arif Kocabıyık sosyal medya paylaşımları ve Youtube kanalında yaptığı yorumlar gerekçe gösterilerek tutuklandı.
Gazeteci Barış Pehlivan'a Kilis Adliyesi’ndeki bir savcı hakkında yaptığı haber nedeniyle bir yıl üç ay hapis cezası verilirken, Bianet editörü Evrim Kepenek de 2 yaşındaki bir çocuğun cinsel istismar sonucu öldüğü iddiasını haberleştirdiği için 10 ay hapis cezasına mahkum edildi.
Gazeteciler Altan Sancar, İsmail Arı, Sedef Kabaş, Yılmaz Özdil, Gülistan Dursun hakkında sosyal medya paylaşımları ve yorumları nedeniyle soruşturma açıldı.
Gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin'in öldürülmesini protesto eden gazeteciler ifadeye çağrıldı.
HABER TAKİBİNE GÖZALTI, HABERE TEHDİT, HEDEF GÖSTERME
Gazetecilere yönelik gözaltı, tehdit ve hedef göstermeler mayıs ayında da devam etti.
İstanbul’da 1 Mayıs kutlamalarını takip eden gazeteciler barikatla engellendi.
Boğaziçi Üniversitesi’ndeki eylemleri takip eden T24 muhabiri Can Öztürk gözaltına alındı.
Kuzey Kıbrıslı gazeteci Ayşemden Akın 2022 yılında öldürülen yasa dışı bahis baronu Halil Falyalı'nın 'finans müdürü' olarak bilinen Cemil Önal ile yaptığı röportajlar nedeniyle hedef gösterildi. Akın'a destek için gazeteciler imza kampanyası başlattı.
Gazeteci Fatih Altaylı, BirGün muhabiri İsmail Arı ve gazeteci Osman Çaklı yaptığı haber ve paylaşımlar nedeniyle tehdit edildi.
İstanbul Güngören'de meydana gelen şüpheli patlamayı haberleştiren Haber Global Muhabiri Rabia Azra Sözcü ve kameraman Alperen Ulukuş saldırıya uğradı.
KANALLARA “ÖZGÜR ÖZEL” CEZASI
RTÜK mayıs ayında Halk TV, SZC TV, TELE 1 ve NOW TV’ye ceza yağdırdı. Halk TV ve SZC TV’ye CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e yumruklu saldırı haberlerinde ‘Özgür Özel bir saldırıya açık hale mi getirildi?’ sorusu ceza gerekçesi yapılırken, Tele 1’e de KKTC’deki mafya ve yolsuzluk haberlerinin Türkiye’deki uzantılarına ilişkin iddialar nedeniyle ceza verildi.
Cumhurbaşkanı Adayı ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından ülke genelinde başlayan mitingleri ekrana taşıdığı için mart ayında 10 gün yayın durdurma cezası verilen SZC TV’nin karartılması kararı mayıs ayında tebliğ edildi. Ancak Mahkeme, 10 günlük ekran karartma cezasına ilişkin yürütmeyi durdurma kararı verdi.
KRT TV hakkında Enver Aysever'in sunduğu bir programda Osmanlı padişahı 2. Abdülhamid'e yönelik kullanılan ifadelerle ilgili inceleme başlatıldı.
SİYASETÇİNİN, GAZETECİNİN, SANATÇININ HESABINA ULAŞILAMIYOR!
İfade ve basın özürlüğü alanında ihlallerden biri olan erişim engellemelerine mayıs ayında da devam edilirken, Anayasa Mahkemesi’nin ‘basın ve ifade özgürlüğüne ağır müdahaleler teşkil ettiği’ gerekçesiyle iptal ettiği ‘kişilik hakları ihlali’ maddesine ilişkin Meclis’e gelen düzenleme dikkat çekti. İfade ve basın özgürlüğü alanında yaşanan ihlalleri ortadan kaldırması gereken düzenleme; BTK başkanına ‘içeriğin yayından çıkarılması’ yetkisi, bant daraltma ve arama motorlarından isim çıkarma gibi ‘sansürü’ daha da arttıracak ağır cezai yaptırım içeren maddelerle Meclis’e geldi.
Mayıs ayına damgasını vuran bir diğer gelişme ise milyonların Cumhurbaşkanı Adayı, tutuklu İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına getirilen erişim engeli oldu. CHP’nin boykot sitesi 3. kez erişime engellenirken, tutuklu gazeteci Furkan Karabay’ın X hesaplarına da erişim engeli getirildi.
Çok sayıda gazeteci ile yayıncı Jahrein’in youtube hesapları erişime engellendi. Grup Yorum’un, 2006-2024 yılları arasında YouTube’da 56 farklı kanalda yayınlanan 454 videosuna da erişime engellendi.
Ekrem İmamoğlu’nun diplomasının iptaline ilişkin raporu hazırlayan akademisyen hakkındaki haberler, et entegre tesislerinde hayvanlara işkence haberleri, Bugün Kıbrıs gazetesinden Ayşemden Akın’ın, Halil Falyalı’nın eski finans müdürü Cemil Önal ile gerçekleştirdiği röportajlarda gündeme gelen ve üst düzey bürokratlar ile siyasetçilere ait olduğu iddia edilen yolsuzluk, şantaj, rüşvet görüntülerinin yer aldığı kasetlere ilişkin haberler de mayıs ayında erişime engellendi.
