CHP Milletvekili Çakırözer, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü için hazırladığı, 2024 Basın Özgürlüğü Raporuna göre, 74 gazeteci gözaltına alındı, 14 gazeteci tutuklandı.
10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü için Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’İn hazırladığı 2024 Basın Özgürlüğü Raporuna göre yıl boyunca gazeteciler haberleri nedeniyle hapis cezalarıyla, gözaltılarla, tehditlerle ve hedef göstermelerle karşı karşıya kaldı.
Rapora göre, gazeteciler 2024 yılında 720 kez hakim karşısına çıkarken, 74 gazeteci gözaltına alındı, 14 gazeteci tutuklandı. En az 35 gazeteci yeni açılan soruşturma ve davalarla karşı karşıya kaldı.
720 KEZ HAKİM KARŞISINA ÇIKTILAR
2024 Basın Özgürlüğü Raporu’na göre son bir yılda Türkiye’de basın özgürlüğü alanında dikkat çeken ihlaller ve bilanço şöyle:
Gazeteciler haberleri, yazıları, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek 720 kez hakim karşısına çıktı, en az 35 gazeteci hakkında soruşturma ve dava açıldı.
Gazeteci Çiğdem Toker hakkında, seçim sonuçlarına ilişkin yorumu nedeniyle yapılan bir ihbar sonucu soruşturma başlatıldı.
Gazeteci Altan Sancar’a 31 Mart yerel seçimlerinin olduğu gün atmış olduğu ‘taşıma seçmen’ paylaşımı, gazeteci Furkan Karabay hakkında deprem sırasında yaptığı paylaşımları, gazeteci Metin Cihan hakkında İsrail ile ticari ilişkilerin devam ettiğine ilişkin paylaşımları, Cumhuriyet yazarı Barış Pehlivan hakkında da bir savcının geçmişte FETÖ ile ilişkisini konu alan yazısı nedeniyle soruşturma ve davalar açıldı.
Birgün muhabiri İsmail Arı ile editörü Kayhan Ayhan hakkında çeşitli haberleri gerekçe gösterilerek soruşturma ve davalar açıldı.
KAYYIMI, SARAYI ELEŞTİRENE HAPİS
Haber ve paylaşımları nedeniyle 14 gazeteci tutuklandı. 18 gazeteci ise yeni yıla tutuklu ya da hükümlü olarak cezaevinde girdi.
‘10Haber’ muhabiri Furkan Karabay Esenyurt Belediyesi’ndeki kayyum sürecine ilişkin haber ve paylaşımları, Yeni Asya Yayın Yönetmeni Kazım Güleçyüz sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek tutuklandı.
Birgün Web Servisi Yayın Koordinatörü Uğur Koç, gazeteci Levent Gültekin, Hayko Bağdat Cumhurbaşkanına hakaret gerekçesiyle hapis cezalarına çarptırıldı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin parasını haczettiren şirkete ilişkin haber ve paylaşımları önce erişime engellenen gazeteci Bülent Mumay’a 20 ay hapis cezası verildi.
Gazeteci Sinan Aygül, kendisine saldıranlara hakaret ettiği iddiasıyla yargılandığı davada hapis cezası aldı.
Zafer Arapkirli’ye sosyal medya paylaşımı nedeniyle 442 gün hapis cezası verilirken, ceza para cezasına çevrildi.
Gazeteci Ayşenur Arslan’ın Halk TV programındaki ifadeleri nedeniyle hapis cezasıyla yargılanıyor.
HABERE YORUMA KELEPÇELİ GÖZALTILAR
Halktv.com.tr yazı işleri Müdürü Dinçer Gökçe, gazetepencere.com yazı işleri müdürü Nilay Can ‘yenidoğan çetesi soruşturması’ haberleri, gazeteci Adem Özköse İsrail ordusuna silah sağladığı bilinen BAE Systems'i İstanbul’daki SAHA Expo fuarında protesto etmek isterken, gazeteciler Pelşin Çetinkaya ve Veysi Akören de Batman Belediyesi’ne kayyum atamasına tepki eylemlerini takip ederken gözaltına alındı.
YouTube kanalındaki ifadeleri nedeniyle gözaltına alınarak kelepçe ile adliyeye götürülen gazeteci Özlem Gürses hakkında ev hapsi kararı verildi.
Gazeteci Nevşin Mengü YouTube kanalında yaptığı röportaj nedeniyle gözaltına alındı, hakkında yedi yıl altı aya kadar hapis istemiyle dava açıldı.
Ruşen Takva, Kadir Cesur, Ekim Veyisoğlu, İrem Kabataş’ın aralarında bulunduğu onlarca gazeteci haber takibi sırasında gözaltına alındı.
GAZETECİLER HEDEFTE
Suriye’deki gelişmeleri takip eden gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin öldürüldü.
Gazze’de görev yapan TRT ekibi İsrail tarafından hedef alındı.
Muhabir Sami Berhum ile TRT Arabi ekibi kameramanı Sami Şahada haber takibinde yaralandı.
CNN Türk ABD Temsilcisi Yunus Paksoy, FETÖ liderinin yaşadığı evinin önünde yaptığı canlı yayın sırasında saldırıya uğradı.
Gazeteciler Fatoş Erdoğan ve Umut Taştan İstanbul’da 1 Mayıs kutlamalarını takip ederken polis müdahalesi sonucu yaralandı.
Gaziantep'te İslahiyenin Sesi gazetesinin ofisi kurşunlandı, haber sitesi Sendika.Org bürosu polis tarafından basıldı.
İçişleri eski Bakanı Süleyman Soylu katıldığı bir programda gazeteciler Timur Soykan, Murat Ağırel ve Fatih Altaylı'yı kendisine yönelik haber ve eleştirileri nedeniyle hedef gösterdi.
Sözcü gazetesi Elazığ muhabiri Evren Demirdaş iktidara yakın bir iş insanının aldığı ihaleleri haber yaptı diye şirket tarafından hedef gösterildi.
Gazeteciler İsmail Arı, Abdullah Kaya, Ruşen Takva haber ve paylaşımları nedeniyle tehdit edildi.
Cumhuriyet yazarı Murat Ağırel, kendisine gönderilen bir video kaydı ile ölüm tehdidi aldı.
Halk TV programcısı Şule Aydın evinin girişindeki duvara yazılan mesaj ile tehdit edildi.
Diyarbakır’da Narin Güran cinayetiyle ilgili gelişmeleri aktaran Halk TV muhabiri Ferit Demir ve kameraman Hasan Bıra korumalar tarafından engellendi.
KİTABA TOPLATMA, GAZETEYE SANSÜR
Gazeteci Murat Ağırel’in Türkiye’de uyuşturucu ticareti ve kara para aklamayı konu alan ‘Havala’ başlıklı kitabı hakkında suç duyurusunda bulunuldu ve kitabın toplatılması istendi.
Cezaevindeki yabancı uyuşturucu baronlarından biri gazeteci Timur Soykan’ın ‘Baron İstilası’ kitabı hakkında tazminat ve toplatma talebiyle dava açtı.
Yeni Yaşam gazetesi yazarı Fırat Can’ın yazısına erişim engeli getirilirken, yazının yayınlandığı gazeteye toplatma kararı verildi.
Erzincan Cezaevi’nde BirGün Gazetesi’nin sayfalarındaki haber ve fotoğraflara kesilerek el konulduğu ortaya çıktı.
Marmara Cezaevi’nde de ‘yasaklı’ denilerek BirGün ve Evrensel gazeteleri mahkumların erişimine yasaklandı.
INSTAGRAM’A KAPATMA, PLATFORMLARA KISITLAMA
Instagram’a ağustos ayında 8 gün boyunca Türkiye’den erişim engellendi.
Wattpad, oyun programı Roblox ve yayın platformu Discord’a yönelik aylar önce getirilen erişim engellemeleri ise hala devam ediyor.
TUSAŞ’a yapılan terör saldırısı sonrası sosyal medya platformları X, Instagram, Facebook, YouTube ve TikTok’a erişim kısıtlandı.
Gazetecilerin de arasında olduğu 119 sosyal medya hesabına erişim engeli getirildi.
RTÜK, 1 Ocak ve 31 Aralık 2024 tarihleri arasında TELE 1, Halk TV, Flash Haber, Now TV, Sözcü Tv ve Açık Radyo’ya toplamda 42 yaptırım, 63 milyon 50 bin lira para cezası uyguladı.
ERİŞİM ENGELİ GETİRİLDİ
2024 yılında erişim engeli getirilen haberlerden bazıları şöyle:
"Gazeteci Barış Terkoğlu'nun, bazı savcılar hakkında ‘Yargıya müdahale etmek’ ve ‘Görevi kötüye kullanmak’ iddialarıyla HSK'ya şikayette bulunulduğu hakkındaki haber, Gazeteci Tolga Şardan’ın Ayhan Bora Kaplan'dan rüşvet aldığı iddia edilen Yargıtay Üyesi hakkındaki haberi, Dönemin CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel'in Kıbrıs’ta mafya lideri Halil Falyalı ile Dışişleri Bakanı Yardımcısı Yasin Ekrem Serim’in ortaklık yaptığı iddiaları üzerine TBMM’de yaptığı konuşması, Elazığ’da 8 kız öğrencinin okul müdürü tarafından cinsel tacize uğradığı iddiası hakkındaki haberler, inşa ettiği binalar Kahramanmaraş depremlerinde yıkılan AKP’li müteahhidi yurt dışına kaçıran bürokrat, vergi ödemeyen büyük şirketler hakkındaki haberler, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Yardımcısının İsrail’e tepki gösterdiği sosyal medya paylaşıma yönelik yorumlar, yabancı futbolcuların dolandırıldığına ilişkin açılan dava, RTÜK’e üst düzey isimlerin akrabalarının yerleştirildiği haberleri, İstanbul’da gerçekleşen kadın cinayetleri haberleri, İBB’nin metro kredisine haciz koyduran şirketle ilgili haberlere erişim engeli getirilmesinin haberleri.”
