FreeWebTurkey’nin 2025 İnternet Sansürü Raporu yayımlandı. Rapora göre 2025’in ilk yedi ayında mahkemeler ve idari kurumlar tarafından verilen kararlarla 1.306 içerik ve 3.330 URL erişime engellendi.
Sansür kararlarının özellikle gazetecilik faaliyetlerini ve sosyal medya paylaşımlarını hedef aldığı dikkat çekti.
Mahkemeler ve idari kurumlar tarafından verilen kararlarla, 2025’in ilk yedi ayında binlerce haber, sosyal medya paylaşımı ve hesap erişime engellendi. FreeWebTurkey’nin 2025 İnternet Sansürü Raporu’na göre, toplam 1.306 içerik hakkında erişim engeli kararı verilirken, 3.330 URL Türkiye’den erişime kapatıldı.
FreeWebTurkey, kamuya açık belgeler ile BirGün, ANKA Haber Ajansı, T24 ve Medya Koridoru tarafından paylaşılan verilerden hareketle, 70 farklı mahkeme tarafından haber siteleri, sivil toplum ve gazetecilere yönelik verilen 105 erişim engeli kararını inceledi.
SANSÜR SİYASİ SÜREÇLERLE PARALEL İLERLEDİ
Rapora göre erişim engellemeleri, önceki yıllarda olduğu gibi siyasi gelişmelerle paralel biçimde arttı. Sansür özellikle Kürt medyası, bağımsız haber siteleri ve gazetecilerin sosyal medya hesapları üzerinde yoğunlaştı.
Haber sitelerinden bireysel paylaşımlara kadar uzanan geniş bir yelpazede uygulanan engellemeler, internet sansürünün istisnai bir tedbir olmaktan çıkıp kalıcı bir araca dönüştüğünü ortaya koydu.
EN YAYGIN GEREKÇE: “MİLLİ GÜVENLİK”
FreeWebTurkey’nin gazetecilerin paylaşımları ve kamuya açık kaynaklardan derlediği verilere göre, 2025’in ilk yedi ayında verilen 105 farklı mahkeme kararıyla, haber, gazeteciler ve sivil topluma ait 1.306 içerik için erişim engeli getirildi.
Bu içeriklerin hukuki gerekçeleri incelendiğinde, en sık başvurulan dayanağın 5651 sayılı Kanun’un 8/A maddesi olduğu görüldü. “Millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle 496 içerik erişime engellendi. Bu sayı, tüm engellemelerin yüzde 38’ine karşılık geliyor.
Raporda, 8/A maddesinin özellikle kamu otoritesini ilgilendiren haberler, eleştirel sosyal medya paylaşımları ve politik içeriklerin kaldırılmasında temel araç olarak kullanıldığına dikkat çekiliyor.
“MUĞLAK GEREKÇELER” İKİNCİ SIRADA
Erişim engellerinde ikinci sırayı ise çoğu zaman somut açıklamalar içermeyen gerekçeler aldı.
“Kişilik hakları, marka hakları ve gecikmesinde sakınca bulunan hâller” gibi muğlak ifadelerle 443 içerik erişime engellendi. Bu gerekçe, toplam kararların yüzde 33,9’unu oluşturdu.
Bunun yanında 41 içerik için (%3,1) karar metinlerinde hiçbir gerekçeye yer verilmedi. Rapora göre bu durum, erişim engeli kararlarının şeffaflığı ve hesap verilebilirliği açısından ciddi sorunlara işaret ediyor.
İPTAL EDİLEN MADDENİN GEREKÇE YAPILDIĞI ENGELLEMELER
Raporda dikkat çeken bir diğer başlık ise “özel hayatın gizliliği” gerekçesiyle verilen kararlar oldu.
Bu gerekçeyle 29 içerik (%2,2) erişime engellendi. Söz konusu içeriklerin önemli bir bölümünün, Anayasa Mahkemesi’nin 2023 yılında iptal ettiği 5651 sayılı Kanun’un 9. maddesine dayandırılması dikkat çekti. Anayasa Mahkemesi, İnternet Kanunu’nun, kişilik haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle erişim engeli getirilmesini düzenleyen 9.maddesini 2023 yılında iptal etmişti.
BTK, RTÜK VE SPK KARARLARI DA LİSTEDE
Raporda yalnızca mahkemelerin değil, BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu), RTÜK ve SPK gibi düzenleyici kurumların kararlarıyla getirilen erişim engellerine de yer verildi.
Örneğin BTK’nın “Yetkilendirme Dairesi kararı” ile yurt dışı mobil operatörlerine ilişkin bir içeriğe erişim engeli getirildiği; RTÜK’ün ise “lisanssız yayın” ve “lisans yükümlülüğü” gibi gerekçelerle bazı içeriklerin erişime kapatılmasına karar verdiği belirtildi.
“SANSÜR OLAĞANLAŞTI”
FreeWebTurkey raporu, internet sansürünün Türkiye’de olağan ve sistematik bir uygulamaya dönüştüğünü vurguluyor. Rapora göre erişim engelleri, yalnızca tekil içerikleri değil, gazetecilik faaliyetlerini ve kamusal tartışma alanını doğrudan hedef alıyor.
