Uluslararası gazetecilik örgütleri Sansür Yasası için geliyor: Bilgi vermek suç sayılamaz

06 Ekim 2022
Uluslararası gazetecilik örgütleri Sansür Yasası için geliyor: Bilgi vermek suç sayılamaz

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ), Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) ve Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (CPJ) de aralarında olduğu 22 örgüt, ‘Sansür Yasası’nın serbest bilgi akışını suç hâline getireceği uyarısında bulunarak TBMM’deki milletvekillerini ret oyu vermeye çağırdı.

Gelecek hafta Ankara ve İstanbul’da bir basın özgürlüğü misyonu düzenleyecek uluslararası gazetecilik ve ifade özgürlüğü örgütlerinin bugün açıklanan ortak bildirisi şöyle:

İlk olarak haziranda meclise sunulan ancak iktidar bloğundaki iki parti arasında yaşanan görüş ayrılıkları nedeniyle komisyon aşamasından sonra ertelenen tasarı, sivil toplum ve gazetecilik camiasından gelen sert eleştirilere rağmen bu hafta hiçbir değişiklik yapılmadan yeniden Meclis Genel Kurulu’na getirildi.

HABERCİLİK FAALİYETLERİNİN SUÇ SAYILMASI İÇİN ÇERÇEVE SUNUYOR

Tasarı, Türkiye’de 2023 yılında yapılacak genel seçimler öncesinde hükûmetin kamusal tartışmayı daha da bastırmasına ve kontrol etmesine olanak sağlayacak şekilde, çevrimiçi bilginin kapsamlı bir şekilde sansürlenmesi ve habercilik faaliyetlerinin kriminalize edilmesi için bir çerçeve sunuyor. Tasarı şunları öngörüyor:

Korku veya panik yaratmak; ülkenin iç veya dış güvenliğini, kamu düzenini ve toplumun genel sağlığını tehlikeye atmak amacıyla kasıtlı olarak “dezenformasyon ve yalan haber” yayımlamaktan suçlu bulunan kişiler için üç yıla kadar hapis cezası

Bilginin anonim hesaplardan, kimliğini gizleyen bir kişi tarafından ya da bir örgütün faaliyetlerinin bir parçası olarak yayımlanması durumunda cezanın %50 oranında artırılması

Basın Kanunu’nun internet haber sitelerini de kapsayacak şekilde genişletilmesi. Bu sayede hükûmet, Basın İlan Kurumu’nun (BİK) genişletilmiş rolünü kullanarak, yazılı basında olduğu gibi eleştirel yayın organlarını dışlarken internet üzerinden propagandayı finanse edebilecek.

SEÇİM ÖNCESİNDE KAPSAMLI BİR SANSÜRE VE OTOSANSÜRE YOL AÇABİLİR

Muğlak bir ifadeyle oluşturulmuş olan dezenformasyon ve “kasıt” tanımlarıyla, Türkiye’nin son derece siyasallaşmış yargısı tarafından denetlenen tasarı, milyonlarca internet kullanıcısını da cezai yaptırım riskiyle karşı karşıya bırakacak ve 2023 seçimleri öncesinde kapsamlı bir sansüre ve otosansüre yol açabilecektir.

Medya özgürlüğü ve insan hakları örgütlerinden oluşan bir konsorsiyum, dezenformasyon yasa tasarısının sonuçlarını siyasetçiler ve medya paydaşlarıyla tartışıp bağımsız gazetecilerin özgür ve adil seçim ilkelerine uygun olarak kamu meselelerini haberleştirmede karşılaştıkları zorlukları ele almak üzere 12-14 Ekim tarihleri arasında Türkiye’yi ziyaret edecek.

 

İMZACILAR:

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI)

Amerika PEN

Article 19

Articolo 21

Avrupa Basın ve Medya Özgürlüğü Merkezi (ECPMF)

Avrupa Gazeteciler Derneği (AEJ)

Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ)

Bağımsız Gazetecilik Platformu P24

Cartoonists Rights Network International (CRNI)

Danimarka PEN

Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ)

Gazetecilikte Kadınlar Koalisyonu (CFWIJ)

Güneydoğu Avrupa Medya Kurumu (SEEMO)

Norveç PEN

Osservatorio Balcani Caucaso Transeuropa (OBCT)

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF)

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ)

Uluslararası PEN

Uluslararası İfade Hürriyeti Ağı (IFEX)

Özgürlük Evi – Freedom House (FH)

İngiltere PEN

İsveç PEN

Kaynak:https://journo.com.tr/sansur-yasasi-uluslararasi-gazetecilik-orgutleri